Vakıf kurmak, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 102. maddesine istinaden, vakıf kurma iradesi, noterde düzenleme şeklinde yapılacak bir resmî senetle veya ölüme bağlı tasarrufla açıklanır. Ancak vakfın kurulması için yetkili asliye hukuk mahkemesine başvurularak tescilinin sağlanması gereklidir. Vakıf, yerleşim yeri mahkemesi nezdinde tutulan sicile tescil ile tüzel kişilik kazanır.
Öte yandan vakıf kurmak isteyen bir kişinin hali hazırda yeterli miktarda mal varlığı ya da belirli bir amaç için tahsis edebileceği bir temsil hakkı olması gerekir. Vakıf kurmak için gereken asgari tutar her yıl vakıflar meclisi tarafından belirlenmektedir. Vakıflar belirli bir amacı yerine getirmek üzere kurulan tüzel kişilikler olmaları hasebiyle bu amaçları karşılayacak bütçelere sahip olmaları değişmez bir gerekliliktir. Bu gerekliliği yerine getirdikten sonra kuruluşun tescili Asliye Hukuk Mahkemelerine yapılacak başvuru sonucu gerçekleşir. Başvuru esnasında talep edilen belgelerin eksiksiz olarak sunulması ve vakıf senedinin tam olarak doldurulmuş olması da başvurunun olumlu sonuçlanması için gereklidir.
Vakıf Nasıl Kurulur?
Ülkemizde vakıf kurmak için tercih edebileceğiniz iki ayrı yol bulunmaktadır. Bu yollardan biri noter üzerinden resmi senet düzenlemesi ile yapılabilirken bir diğer yol ise ölüme bağlı tasarruf ile vakfın kurulmasıdır. Vakıflarda derneklerden farklı olarak dernek tüzüğü değil vakıf senedi esas alınır. Vakfın amacı, tahsis edilen mallar, organlar, yerleşim yerleri vb bilgiler vakıf senedinde yer alır ve kuruluş işlemi Asliye Hukuk Mahkemesinin yapacağı sicil tescili ile gerçekleşir.
Vakıf kuruluşu için izlenebilecek iki ayrı yol olduğundan bahsetmiştik. Her iki yolla vakıf kuruluşunda da mahkemeye başvuru şartı vardır. Başvuru sonrası mahkeme gerek vakıflar genel müdürlüğünden fikir almak, vakfedeni dinlemek ya da bilir kişi görevlendirerek bilgisine başvurmak kaydı ile tescil kararı alabilir. Bu karar sonrası vakıf tüzel kişilik kazanmış olacaktır.
BağlantıResmi Senet ile Vakıf Kurmak
Resmi senet ile vakıf kurmak noter vasıtası ile gerçekleştirilir. İşlemler vakfeden kişi tarafından ya da özel vekaletle atanan ve vakıfa özgülenecek mallar ve vakıf amaçlarının da dahil edildiği bir vekaletle yapılır. Noterde vakfeden tarafından bu yolla vakıf kurulacağı beyan edildikten sonra düzenlenen resmi senedin bir örneği 7 gün içerisinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilir. Sürecin daha hızlı ilerlemesi ve posta yolu ile oluşabilecek olumsuzluklardan kaçınmak için teslim işlemi elden de yapılabilmektedir.
Noter işlemlerinin ardından vakfeden ya da vekil tarafından vakfın yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesine tescil başvurusunda bulunulur. Kuruculardan biri ya da birkaçı tüzel kişilik ise bu tüzel kişinin vakıf kurabileceğine ve vakfa mal varlığı tahsis edebileceğine dair hüküm bulunan kuruluş statüsünü veya yetkili organ kararı da vakıf senedi ile birlikte mahkemeye verilir.
BağlantıÖlüme Bağlı Tasarruf ile Vakıf Kurmak
Vakfedenin ölümünden sonra mal varlığının tescil edilmesi suretiyle vakıf kurulması mümkündür. Bu yolla kurulan vakıflarda sulh hakimi, düzenlenen belgeyi yedi gün içerisinde vakıflar genel müdürlüğüne gönderir. Bildirim üzerine Vakıflar Genel Müdürlüğü resen Asliye Hukuk Mahkemesine başvuru yapar. Bu süreçte ortaya çıkan masraflar daha sonra vakıf mal varlığından tahsil edilmek sureti ile Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından karşılanır.
BağlantıVakıf Senedinde Bulunması Gerekenler
Vakfın Adı: Amaçlarla uyumlu, kanun, ahlak ve adaba aykırı olmayan bir isim belirlenir.
Vakfın Amacı: Vakfeden tarafından vakıf emrine sunulan mal varlığının hangi amaçlarla kullanılacağı açıkça belirtilir.
Özgülenen Mal ve Hakları: Vakıf kuruluşunda beyan edilerek vakıf emrine sunulan mal varlığı en azından başlangıç aşaması için yeterli olmalıdır. Bununla beraber eğer tahsis edilen mal varlığı nakit ise bu para kuruculardan birinin Türkiye sınırları içerisinde hizmet veren bir bankadaki hesabına yatırılmalıdır. Taşınır ve taşınmazlar için durum biraz daha farklıdır. Bu malların değer tespiti mahkemece yapılarak vakıf adına tescil edilmelidir.
Vakfın Yerleşim Adresi: Vakıf faaliyetlerinin yürütüleceği merkezin adresi vakıf senedinde açıkça belirtilmelidir.
Aidango vakıf ve derneklerin kuruluştan itibaren tüm teknik altyapı ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde tasarlanmış bir dernek otomasyonudur. Kuruluş işlemlerinden sonra faaliyete geçen vakıfların tüm yönetsel süreçlerinde Aidango hizmetlerinin gücünden faydalanabilirsiniz.
